مجید صفاتاج در گفت وگو با جام جم بررسی کرد: رایزنی های سیاسی تاثیر خود را بر تحولات سوریه می گذارد

روزنامه جام جم، ارتش سوریه و گروه های مسلح در مورد آتش بس ۴۸ ساعته در الزبدانی، کفریا و الفوعا به توافق رسیدند. پس از آن که تکفیری ها در آستانه شکست کامل در زبدانی قرار گرفته و ناتوان از رویارویی با نیروهای ارتش و حزب الله شدند مناطق مسکونی فوعا و کفریا را با انواع اسلحه زیر آتش گرفته و بیش از 300 نفر را به شهادت رساندند. حال قرار است با این آتش بس، زخمیان گروه های تکفیری از الزبدانی خارج و مردم عادی نیز از دو شهر کفریا و فوعه خارج شوند و کمک های دارویی و غذایی به این مناطق ارسال شود. در همین رابطه با مجید صفاتاج، پژوهشگر، نویسنده و مدرس دانشگاه گفت وگو کرده ایم که می خوانید:
   
 آتش بس 48 ساعته در سوریه به چه معنایی است؟
این آتش بس که بین نیروهای ارتش سوریه و مقاومت از یک سو و گروه های تروریستی در الزبدانی و کفریا و الفوعه صورت می گیرد اولین بار نیست که میان دوطرف برقرار می شود. این آتش بس پیشتر در منطقه راهبردی القصیر که به تصرف و کنترل نیروهای مقاومت و نیروهای مردمی و ارتش سوریه درآمده بود نیز اجرا شد تا گروه های تروریستی در منطقه الزبدانی و برخی از مناطقی که در آستانه سقوط قرار دارد، عقب نشینی کنند و به مناطق دیگر بروند. این آتش بس و ابتکار عمل می تواند تلفات انسانی را کم کند و باعث تسلط ارتش سوریه و نیروهای مقاومت در الزبدانی و برخی از روستاهای دیگر بدون درگیری بیشتر شود. در حقیقت حزب الله و سوریه بدون درگیری خونین می توانند یک معبر برای تروریست ها ایجاد کرده و این مناطق را در اختیار بگیرند.
    
 اهمیت این مناطق برای حزب الله و ارتش سوریه چیست؟
الزبدانی منطقه ای استراتژیک و راهبردی بوده و بین لبنان و دمشق قرار دارد. این منطقه در واقع گذرگاه ارتباطی و پشتیبانی گروه های تروریستی لبنان و سوریه است. هر نیرویی که بر این منطقه سیطره پیدا می کند، می تواند آزادراه دمشق بیروت را تحت تاثیر حضور خود قرار دهد. پاکسازی منطقه الزبدانی نیز به معنای تلاش برای جلوگیری از ورود تروریست ها از لبنان به سوریه و قطع خط پشتیبانی نیروهای ترویستی از لبنان به سوریه است.
 گفته می شود که این آتش بس با تلاش ایران و ترکیه به دست آمده است، آیا این آتش بس می تواند زمینه ساز برقراری آتش بس در بقیه مناطق باشد؟
به نظر می رسد چنین انتظاری قابل تحقق نباشد. این آتش بس محدود به الزبدانی و یکی دو روستا در ادلب است که در آستانه سقوط کامل قرار دارد. ایران ابتکار عمل خود را از طریق ترکیه به معارضان سوری رسانده اما نمی توان انتظار داشت که آتش بس طولانی مدت در سوریه اجرا شود، زیرا شرایط به گونه ای است که ایران و ترکیه در سوریه تنها ذی نفع نیستند و کشورهای دیگر همچون عربستان، قطر، آمریکا و رژیم صهیونیستی در سوریه نقش آفرینی می کنند. از سوی دیگر، ایالات متحده پایان بحران سوریه را فقط منوط به کناره گیری بشار اسد از قدرت می داند.
  
آیا ارتباطی بین این آتش بس و تلاش های اخیر دیپلماتیک روسیه و ایران برای حل بحران سوریه وجود دارد؟
هدف از اجرای این آتش بس جلوگیری از خونریزی بیشتر و انتقال تروریست ها به مناطق دیگر است اما به هر حال بحث هایی که ایران و روسیه با یکدیگر داشتند و رایزنی های تهران با دیگر کشورهای ذی نفع در بحران سوریه نمی تواند بی ارتباط با این مساله باشد. در حقیقت می توان گفت که این رایزنی ها تاثیر خود را بر بحران سوریه گذاشته و روز به روز بر میزان این تاثیرگذاری ها افزوده می شود.

مدتی است که از یک راه حل ایرانی برای بحران سوریه بحث می شود، این راه حل در چه مرحله ای است؟
راه حلی که ایران ارائه کرده مبتنی بر آرای عمومی، مردم سالاری و دموکراسی است. ایران راه حل سوریه را کاملاسوری سوری و بدون دخالت بازیگران منطقه ای و جهانی می داند و بارها تاکید کرده است که بحران سوریه راه حل نظامی ندارد بلکه راه حل سیاسی دارد. ابتکار عمل ایران می تواند به حل بحران سوریه کمک کند و در این طرح طرفین از هرگونه خشونت و رویکرد نظامی بازداشته شده اند. در این طرح به مساله آوارگان سوری نیز پرداخته شده است که این طرح مورد حمایت روسیه نیز قرار دارد. این در حالی است که برخی از کشورهایی که منافع خود را در تضاد با راه حل سوری می دانند همچون عربستان، ترکیه و آمریکا به مخالفت با آن پرداخته اند زیرا این طرح را مساوی ابقای بشار اسد در قدرت می دانند.